ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
ทุกข์ดับ เพราะเห็นสัญโญชนิยธรรมโดยความเป็นอาทีนวะ PTC103
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! เมื่อภิกษุเป็นผู้มีปรกติ เห็นโดยความเป็นอาทีนวะ (โทษอันต่ำทราม) ในธรรมทั้งหลาย อันเป็นที่ตั้งแห่งสังโยชน์อยู่, ตัณหาย่อมดับ เพราะมีความดับแห่งตัณหา จึงมีความดับแห่งอุปาทาน ; เพราะมีความดับแห่งอุปาทาน จึงมีความดับแห่งภพ ; เพราะมีความดับแห่งภพ; จึงมีความดับแห่งชาติ; เพราะมีความดับแห่งชาตินั่นแล ชรามรณะ โสปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย จึงดับสิ้น; ความดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! เปรียบเหมือนประทีปน้ำมัน พึงลุกอยู่ได้เพราะอาศัยน้ำมันด้วย ซึ่งไส้ด้วย ; บุรุษพึงเติมน้ำมัน พึงเปลี่ยนไส้ ให้ใหม่อยู่, ตลอดเวลาที่ควรเติมที่ควรเปลี่ยนอยู่ทุกระยะๆ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! ด้วยอาการอย่างนี้แล ประทีปน้ำมันนั้น ไหม้เชื้อเพลิงเก่าหมดแล้วด้วย ไม่มีน้ำมันและไส้อื่นมาเติมมาเปลี่ยนด้วย เป็นประทีปหมดเชื้อหล่อเลี้ยงแล้ว พึงดับไป, ข้อนี้ฉันใด ; ข้อนี้ก็ฉันนั้น ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! ข้อนี้ก็ฉันนั้น ; เมื่อภิกษุเป็นผู้มีปรกติ เห็นโดยความเป็นอาทีนวะ (โทษอันต่ำทราม) ในธรรมทั้งหลาย อันเป็นที่ตั้งแห่งสังโยชน์อยู่, ตัณหาย่อมดับ. เพราะมีความดับแห่งตัณหา จึงมีความดับแห่งอุปาทาน ; เพราะมีความดับแห่งอุปาทาน จึงมีความดับแห่งภพ ; เพราะมีความดับแห่งภพ จึงมีความดับแห่งชาติ ; เพราะมีความดับแห่งชาติ, ชรามรณะ โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย จึงดับสิ้น : ความดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้, ดังนี้ แล.
หมายเหตุผู้รวบรวม : ยังมีสูตรอีกสูตรหนึ่ง (คือ สุตรที่ 4 แห่งทุกขวรรค อภิสมยสังยุตต์ นิทาน. สํ. 16/105/205) มีข้อความเหมือนสูตรข้างบนนี้ทุกประการ ผิดกันแต่ว่าสูตรโน้นทรงเริ่มข้อความด้วยคำอุปมาก่อน แล้วจึงกล่าวถึงข้อธรรมซึ่งเป็นตัวอุปไมย.
อนึ่ง ยังมีสูตรอีกสูตรหนึ่ง (สูตรที่ 7 ทุกขวรรค อภิสมยสังยุตต์ นิทาน. สํ. 16/108/214) แสดงข้อธรรมข้อเดียวกันกับสูตรข้างบนนี้ ต่างกันแต่อุปมา : แทนที่จะอุปมาด้วยประทีปหมดน้ำมันและไส้เหมือนสูตรนี้ แต่ทรงอุปมาด้วยต้นไม่ยังอ่อนถูกทำลายหมดสิ้น.
หมวดที่ 5 จบ