ไปยังหน้า : |
[Font : 15 ]
|
| | |
- 26 -
4 พฤษภาคม 2512
เวลาสำหรับพวกเราล่วงมาจวน 5.00 น. แล้ว วันนี้จะได้กล่าวถึง สรณาคมน์ กับ บรมธรรม. ในครั้งที่แล้วมา เราพูดกันถึงบรมธรรม ในลักษณะที่เป็นสัญญลักษณ์ของความเป็นไทย คือความหลุดพ้น ความรอดพ้นออกไปจากสิ่งที่บีบคั้น คือความทุกข์ หรือสภาพที่ไม่พึงปรารถนาและที่มันมีอำนาจครอบงำสัตว์โลกอยู่. ความเป็นไทย หมายถึงออกไปได้จากอำนาจของสิ่งเหล่านี้.
ความเป็นไทย ที่เป็นเรื่องทางวัตถุ มันก็เป็นเรื่องง่ายๆ เช่นการบีบคั้นของคนด้วยกัน ; ก็ไม่เท่าไร, ส่วนที่เป็นเรื่องทางจิตวิญญาณนั้น สำคัญมาก คือได้แก่ความบีบคั้นของกิเลส ; แต่มนุษย์รู้จักกันแต่เรื่องเป็นทาส หรือความบีบคั้นในทางวัตถุทางโลกๆ, ไม่สนใจเรื่องความเป็นทาสในทางนามธรรม ซึ่งเป็นเรื่องลึกซึ้ง. เพราะฉะนั้นถ้าเป็นทาสในทางวิญญาณอย่างนี้แล้ว มันก็เป็นทาสไปหมดเลย ไม่ว่าอะไร ; จะรู้สึกว่าเป็นทาสไปได้โดยง่ายทุกสิ่งทุกอย่าง.